Na de onderdrukking je leven op een kunstzinnige manier vieren.
Achter ieder mens schuilt een bijzonder verhaal. Vaak hebben ze niet eens door hoe bijzonder hun verhaal is. Sommige mensen wekken direct duizend vragen bij mij op. En dat gebeurde bij de eerste keer dat ik Jim ontmoette. Op het eerste oogopslag zie je een zelfverzekerde en excentriek geklede man, die tijdens een fase in zijn leven gekleed ging als een vrouw. Er gingen allerlei gedachtes door mijn hoofd waarom Jim ervoor koos om zichzelf zo te presenteren. Is het om te shockeren? Wilt hij eigenlijk een vrouw zijn? Of zit er meer achter? Het beste wat je op zo’n moment kan doen, is vragen stellen. En dat deed ik.
Het wordt steeds duidelijker dat seksualiteit niet een binair concept is. Het is een complex fenomeen dat eigenlijk niet te definiëren valt. Hoe is het ontdekken van jouw seksualiteit en de uiting daarvan begonnen?
‘Mijn vrouwelijk uiterlijk is eigenlijk een explosie van alles wat ik altijd heb moeten onderdrukken. Ik vier in zekere zin dat ik eindelijk mijzelf mag en kan zijn, en dat toon ik op een kunstzinnige manier. Zoals ik mijzelf nu durf te uiten, begon vanaf het moment dat mijn moeder en ik vluchtten uit huis en in een veilige omgeving belandden. Rond mijn achtste levensjaar ontdekte ik dat ik op jongens viel en dat mijn interesses meer overeen kwam met die van mijn vriendinnen. Ik besefte dat ik wat anders in elkaar stak dan de meesten. Gelukkig hebben mijn moeder en oma mij altijd voor 100% gesteund en de ruimte gegeven om te zijn wie ik ben. Daar ben ik ze eeuwig dankbaar voor. Helaas geldt datzelfde niet voor mijn vader.
Wanneer mijn vader aan het werk was, experimenteerde ik met make-up en kleding van mijn moeder en speelde ik met barbiepoppen. Maar zodra hij thuis kwam ging alles eraf en de kast in. Als hij iets van die spullen zag rondslingeren, maakte hij het stuk of gooide hij het weg. Mijn vader heeft eigenlijk nooit kinderen gewild. En die frustratie was voelbaar tijdens de dagelijkse geestelijk en fysieke mishandelingen naar mij en mijn moeder. Rond mijn tiende werd de situatie thuis naar verloop van tijd zo erg, dat mijn moeder besloot te vluchten naar mijn oma. Pas nadat wij een aantal jaar uit huis waren gevlucht en ik niet meer bang hoefde te zijn voor hem, heb ik mijn vader verteld over mijn geaardheid. Zijn reactie daarop was, dat hij mij nooit meer wilde zien’
Vond je het na de afwijzing van je vader niet moeilijk om uit de kast te komen en hoe gingen jouw klasgenoten met je geaardheid om?
‘Ik heb nooit echt de behoefte gehad aan een coming out of the closet moment. Mijn gedachte was, dat mijn medeleerlingen ook niet voor de klas gingen staan en vertellen dat zij heteroseksueel waren. En ik denk dat het dragen van een zebra-handtasje wel het een en ander verklapte over mijn geaardheid. Toch merkte ik dat mensen graag wilde dat ik bevestigde dat ik op jongens viel. De groep vriendinnen die ik toentertijd had, waren gelukkig mondige meiden die mij beschermden tegen pesterijen van anderen. Maar de momenten dat ik alleen de school verliet, werd ik regelmatig opgewacht door groepjes die viezigheden naar mij gooiden. Ondanks dat alles heb ik het pesten als redelijk licht ervaren.
Rond mijn 14e merkte ik dat ik mij meer comfortabel begon te voelen als ik make-up opdeed. Op een gegeven moment ging ik ook als vrouw gekleed door het leven. Ik heb nooit een transformatie willen maken van man naar vrouw, ik wilde gewoon Jim zijn. Enerzijds was het een vorm van expressie over wie ik was. Aan de andere kant was het ook een vorm van zelfbescherming, want ik kon mij voor de buitenwereld verschuilen achter dat masker.
Hoe is je seksuele/romantische ontdekkingsreis geweest in je tienerjaren?
Dat was en is nog steeds een moeilijk punt voor mij. Met mijn vrouwelijk uiterlijk werd ik toch vaak gezien als een fetisj of experiment en dan haakte ik af. Ik ben geen attractie. Met mijn mannelijke uiterlijk word ik als “normaler” ervaren, dus dat maakt bepaalde situaties absoluut makkelijker. Maar mijn vertrouwen in mannen heeft aardig een deuk opgelopen, waardoor het meestal niet stroomt zoals dat zou moeten. Ik merk dat ik nog steeds ongemakkelijk ben in de omgang met mannen. Als er wel iets op lijkt te bloeien, dan twijfel ik over de intenties van de ander. En zodra een beginnende romance stukloopt, dan voelt het als een bevestiging voor wat mijn initiële gedachtes waren. Ik besef heel goed dat ik vanuit het trauma met mijn vader denk en handel, want de waardering die ik voel als een man aardig is en mij respectvol behandelt, is misschien wel tekenend voor hoe laag mijn verwachtingen zijn.’
Hoe is je relatie nu met je vader?
Nadat ik besloot mijzelf te uiten zoals ik dat voelde, ben ik heel wat familieleden en vrienden verloren. Het is een bitterzoete situatie, want aan de ene kant filtert het de mensen uit die ik überhaupt niet in mijn leven zou willen hebben. Aan de andere kant verlies je toch mensen waarvan je had gehoopt dat ze bij je zouden blijven. Dat blijft een pijnlijke gewaarwording. Ik heb geprobeerd om naar de essentie van mijn trauma te gaan en ben ik gesprek gegaan met mijn vader. Hij heeft tot op heden niet toegegeven dat hij iets fout heeft gedaan, dus het mondt altijd uit in ruzie en onbegrip. Blijkbaar is hij er nog niet klaar voor om ownership te nemen voor zijn daden en een vruchtbaar gesprek met mij te voeren.
Al met al kan ik met een tevreden gevoel terugkijken naar de verschillende fases die ik heb doorlopen en de keuzes die ik heb gemaakt. Ik ga nu al anderhalf jaar gekleed als man door het leven. Dat past op dit moment beter bij wie ik ben. De wonden zijn er nog, maar ik heb mooie stappen gemaakt op het gebied van zelfacceptatie.
Instagram: @jimorphine